Przeterminowane płatności generują także koszty ryzyka dla polskich przedsiębiorstw. Na prewencję przed materializacją ryzyka kredytowego wydają one już 7,3% kosztów – mikrofirmy nawet przeznaczają 8,9% swych kosztów. Przedsiębiorstwa obawiają się zatorów płatniczych wywołanych przez brak zapłacenia faktur na dużą kwotę – roczne zatory płatnicze w Polsce to ok. 100 mld PLN. W pierwszym kwartale 2018 r. odnotowano 22,7% przeterminowanych należności – czyli prawie jedna czwarta płatności jest opóźniona – wzrost o 0,4% kdk. I znowu… najgorsza sytuacja dotyczy otrzymywania należności przez małe firmy – 4 miesiące, mikro – 3 miesiące i 16 dni, gdy duże przedsiębiorstwa, mające zazwyczaj solidne podstawy kapitałowe, to 2 miesiące i 6 dni. Sytuacja ta ogranicza zdolność wierzycieli do regulowania ich płatności na czas – dotyczy to 55,7% przedsiębiorstw, co przekłada się na pogorszenie warunków ich kredytowania przez kontrahentów. Kolejnym problemem jest ograniczanie inwestycji, co dotyka 28,9% firm, zaś 10,4% przedsiębiorstw redukuje zatrudnienie lub zmniejsza wynagrodzenie.
Outlook ryzyka kredytowego:
- Ciekawostką jest dobra sytuacja w handlu, chociaż potencjalne problemy wiszą nad hurtowniami, czy sieciami handlowymi.
- Wzrost cen materiałów budowlanych i wynagrodzeń negatywnie wpływa na sytuację przedsiębiorstw budujących drogi i kolej. Przedsiębiorstwa planują renegocjację kontraktów. Przykładem jest wzrost cen prętów stalowych o 60% (wynika m.in. z wprowadzenia ceł przez UE na ich import), czy cen asfaltu (powodem jest wzrost cen ropy naftowej). Tak wysokie poziomy wzrostu materiałów, surowców i robocizny nie zostały przez przedsiębiorstwa budowlane uwzględnione w kalkulacji ryzyka kontraktów w procesie ofertowania. Innym ryzykiem, które się materializuje, jest brak pracowników.
W odpowiedzi na powyższą sytuację (zwiększające się zatory płatnicze) Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii planuje przygotować projekt przepisów ukierunkowanych na ograniczenia zatorów płatniczych w relacjach między przedsiębiorcami. Eksperci jednak podkreślają, że nie da się tego problemu rozwiązać przepisami prawa, ponieważ realia rynkowe a nie przepisy weryfikują powstałą sytuację (głównie ryzyko makroekonomiczne – w okresie spowolnienia gospodarczego problem narasta, zaś maleje w okresie dobrej koniunktury).